چین در صف تحریم آمریکا ، دلایل تنش بی سابقه در روابط پکن و واشنگتن - مجله جام جهان

با ما همراه باشید و با تور ارزان چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

به گزارش خبرنگاران به نقل از جهانی اقتصاد، روز آدینه 2 خرداد کمونیست های چینی به طور رسمی قانون امنیت ملی جدیدی را به تصویب رساندند که بر اساس آن، چین می تواند هرگونه فعالیت جدایی طلبانه و براندازانه را در سرزمین مادری از جمله هنگ کنگ سرکوب کند. همچنین قانون امنیت ملی دست مقامات پکن را برای برخورد با مداخله خارجی و تروریسم بازتر می نماید. حال آمریکا و غرب نگران هستند که این قانون مهر انتهای بر الگوی یک کشور و دو سیستم مورد توافق مقامات چین در سال 1997 باشد. طبق این توافق شرایط خودمختاری این دولت- شهر تا سال 2047 ادامه خواهد داشت. به همین دلیل روز گذشته رابرت اوبرین، مشاور امنیت ملی آمریکا هشدار داد اگر به خودمختاری هنگ کنگ آسیبی وارد گردد، تحریم هایی علیه چین وضع خواهد شد. اما این موضع گیری بی پاسخ نماند و ارشدترین مقام دیپلماتیک چین را وارد دوئل با واشنگتن کرد. وانگ یی وزیر خارجه چین بعضی نیروهای سیاسی در آمریکا را متهم کرد که روابط دو کشور را گروگان گرفته و می کوشند تا دو کشور در آستانه جنگ سرد جدید قرار بگیرند.

کاخ سفید می گوید قانون پیشنهادی امنیت ملی چین برای هنگ کنگ می تواند موجب تحریم چین شده و در نهایت صندلی این دولت-شهر به عنوان قطب مالی را با چالش اساسی روبرو سازد. در مقابل، پکن نسبت به وقوع جنگ سرد جدید با آمریکا هشدار داد و اضافه نمود این کشور متاثر از ویروسی سیاسی است که مردم را وامی دارد تا به چین حمله نمایند. الجزیره در گزارش دیروز دوشنبه 5خرداد نوشت که این دو کشور اکنون وارد جنگ لفظی شدیدی شده اند؛ آن هم در زمانه ای که هر دو متاثر از ویروس کرونا هستند و تعاملات تجاری شان هم تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته است. رابرت اوبرین، مشاور امنیت ملی در مصاحبه ای با NBC گفت: به نظر می رسد که این قانون امنیتی اساسا به دنبال ضمیمه کردن هنگ کنگ به چین است... بنابراین، وزیرخارجه مایک پمپئو دیگر نمی تواند تایید کند که هنگ کنگ از میزان بالایی از خودمختاری برخوردار است. اگر چنین گردد، تحریم هایی علیه هنگ کنگ و چین وضع خواهد شد.

این بیانیه در زمانی منتشر می گردد که ایالات متحده به شدت از قانون مذکور انتقاد می نماید و بر این باور است که تصویب این قانون امنیتی از سوی پکن می تواند خودمختاری این قطب مالی آسیا را با چالش های جدی روبرو سازد. پمپئو روز آدینه 2 خردادماه گفته بود که برنامه پکن دور زدن فرآیندهای قانونی در هنگ کنگ است و این یعنی ناقوس مرگ در این سرزمین به صدا در خواهد آمد. قانون امنیتی مذکور روز آدینه 2 خردادماه در نشست سالانه حزب کمونیست رسما تصویب شد. تصویب این قانون به این معناست که چین هرگونه فعالیت جدایی طلبانه و براندازانه را می تواند سرکوب کند و در برابر مداخله خارجی و تروریسم هم دست پکن برای برخورد بازتر می گردد. به نوشته الجزیره، تصویب این قانون می تواند گامی در راستای تحدید شرایط یک کشور، دو سیستم باشد. هنگ کنگ در سال 1997 به چین بازگردانده شد اما شرایط خودمختاری این دولت-شهر تا سال 2047 منقضی می گردد. در این سال، هنگ کنگ می تواند به چین ملحق شده و نظام یک کشور، دو سیستم هم از میان برود.

مقام های ارشد حزب کمونیست از جمله معاونِ رئیس کنگره ملی خلق اعلام کردند که تظاهرات دموکراسی خواهانه در این دولت-شهر که در ژوئن سال گذشته شروع شد و در مواقعی به خشونت انجامید، آن توافق که به هنگ کنگ این شرایط ویژه را می داد تضعیف نموده و تصویب قانون امنیتی مذکور از سوی حزب کمونیست چین مانع از این می گردد که رفتارهایی از این دست در این جزیره شکل گرفته و تهدیدی برای تمامیت ارضی چین باشد. وانگ یی، وزیرخارجه چین، روز یکشنبه 4 خردادماه در یک کنفرانس خبری گفت تصویب این قانون و امور مربوط به هنگ کنگ یک امر داخلی است و هیچ مداخله خارجیای تحمل نمی گردد. در نوامبر سال گذشته، در بحبوحه تظاهرات در هنگ کنگ، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا قانون حقوق بشر و دموکراسی در هنگ کنگ را تصویب کرد که وزارت خارجه را ملزم می دارد تایید کند که این دولت-شهر همچنان از خودمختاری کافی برای محقق ساختن شرایط تجاری مطلوب آمریکا برخوردار است؛ امری که باعث شده این دولت-شهر اجازه دهد به صندلی مرکز مالی جهان ارتقا یابد.

روز یکشنبه، وزیرخارجه چین بعضی نیروهای سیاسی در آمریکا را متهم کرد که روابط دو کشور را گروگان گرفته و می کوشند تا دو کشور در آستانه جنگ سرد جدید قرار بگیرند. وخیم شدن روابط دو کشور درحالی است که آمریکا همیشه چین را متهم شماره یک در گسترش ویروس کرونا می داند. وانگ در ادامه سخنانش اضافه نمود مقام های آمریکایی باید نگران شیوع این بیماری در داخل آمریکا باشند که باعث شده این کشور عظیم ترین کشور آسیب دیده از کرونا در جهان باشد. وانگ اضافه نمود: متاسفانه، افزون بر ویروس کرونا، یک ویروس سیاسی هم درحال گسترده شدن در آمریکاست. این ویروس سیاسی از هر فرصتی برای حمله به چین استفاده می نماید. در اینجا می خواهم یک چیز بگویم: زمان گرانبها را دیگر هدر ندهید و زندگی مردم را نادیده نگیرید.

استیون لی مایرز هم در گزارش 25 می برای نیویورک تایمز نوشت، اقدام چین در خودمختاری زدایی از هنگ کنگ یک ضربه بی پروایانه نبود بلکه اقدامی عمدی بود که ماه ها برای آن برنامه ریزی شده بود. چینی ها به این نتیجه رسیده بودند که در راستای تحقق این اقدام جدیدشان برای هنگ کنگ، با هزینه های ژئوپلیتیک چندانی روبرو نخواهند شد. به عنوان اقدامی تحریک برانگیز، این تازه شروع راه است. در زمانی که کشورهای جهان مشغول دست و پنجه نرم کردن با ویروس کرونا هستند، چینی ها مجموعه ای از اقدامات تهاجمی را در هفته های اخیر اتخاذ نموده اند و دست به مانور نظامی، دیپلماتیک و مالی در سراسر منطقه زده اند. گارد ساحلی چین یک قایق ماهیگیری در آب های مورد مناقشه با ویتنام را غرق کرد و کشتی هایش یک دکل نفتی دریایی را که توسط مالزی اداره می شد متلاشی کردند. پکن دومین مراسم تحلیف رئیس جمهور تایوان تسای اینگ- ون را محکوم کرد و لحن مسالمت جویانه خود را برای اتحاد با این جزیره [تایوان] هم کنار گذاشت. چینی ها هفته گذشته هم با هندی ها در مرز مورد مناقشه هیمالیا درگیر شدند.

تمام اینها تنش هایی با دامنه وسیعی هستند اما تصمیم به تحمیل قوانین امنیتی جدید بر هنگ کنگ نشان می دهد که چین دیگر باکی از واکنش های بین المللی ندارد و آنچه را که به گمان تصمیم گیران این کشور درست است را انجام می دهد. ژان پی یر کابستین، استاد دانشگاه باپتیست در هنگ کنگ و نویسنده چین فردا: دموکراسی یا دیکتاتوری؟، می گوید: پیش تر این ایده وجود داشت که چین محتاط است و می کوشد تا قدرت نرم خود را در اطراف و اکناف جهان بگستراند. آن دوران و آن احتیاط ها در دوران زعامت شی جین پینگ به سر آمده است. رئیس جمهور چین که در مدت هفت سالی که در قدرت بوده جوان سازی دولت چین را دنبال نموده است از پاندمی کرونا جسورتر بیرون آمده و با اتخاذ لحن ملی گرایانه می کوشد تا ناکامی های اولیه دولتش در متوقف ساختن شیوع کرونا را پنهان کند. به نوشته گزارشگر نیویورک تایمز، اگرچه کشورش هنوز با چالش های مالی و دیپلماتیک دست به گریبان است اما تظاهرات یکشنبه 4 خردادماه در هنگ کنگ در برابر فشارهای پکن می تواند موقعیت این دولت-شهر را به عنوان مرکز مالی با تهدید روبرو سازد.

چنین بود که رویترز هم در گزارش دیروز دوشنبه خود نوشت، صدها نفر در هنگ کنگ در مخالفت با برنامه جدید و بحث برانگیز پکن برای تحمیل قوانین امنیت ملی جدید بر این شهر، دست به اعتراض زدند. این درحالی بود که نیروی پلیس سرسختانه از دفتر نمایندگی چین در هنگ کنگ حفاظت می کرد. این اعتراضات در پی آن به وقوع پیوست که دولت هنگ کنگ به دنبال اطمینان دادن به سرمایه گذاران عمومی و خارجی در قبال قوانین سخت امنیتی پیشنهادی پکن بود. این قوانین که بازارهای مالی را از رونق انداخته، ملامت فوری دولت های خارجی، گروه های بین المللی حقوق بشر و بعضی لابی های تجاری را به همراه داشت. در همین رابطه، جاشوآ وانگ، فعال دموکراسی خواه در میان معترضان گفت: اکنون، شروع یک انتها و زمان در هنگ کنگ درحال از دست رفتن است. به همین دلیل هم هست که ما باید حتی در زمان بیماری کووید-19 هم قدرتمان را جمع نموده و اعتراض کنیم.

با این حال، گزارشگر نیویورک تایمز می افزاید، مقام ها و رسانه های دولتی چین احتیاط را کنار گذاشته و به پرده دری روی آورده اند. آنها آمریکایی ها را به حمایت از تجزیه طلبان و تروریست ها متهم نموده که می کوشند قدرت حزب کمونیست را تضعیف نمایند. مت اسپتالنیک و استیو اولاند در گزارش 25 می برای رویترز اضافه نمودند که در دولت ترامپ هم شکاف هایی در خصوص نوع برخورد با چین وجود دارد. بعضی مدافع رویکرد سخت تر هستند و بعضی رویکرد محتاطانه را ترجیح می دهند اما به نظر می رسد کفه ترازوی کسانی که به دنبال رویکرد سخت تر نسبت به چین هستند، سنگینی می نماید. ترامپ هم که میان این اردوگاه گیر افتاده با مساله هنگ کنگ روبرو است. ترامپ هم مردد است آیا به این دولت-شهر برای تداوم شرایط مرکز مالی یاری کند یا تحریم های سبک تری بر آن وضع کند. با این حال، با نزدیک شدن به رقابت های انتخاباتی نوامبر، مشاوران ترامپ هماهنگی بیشتری برای اعمال فشار بر چین یافته اند. از جمله افرادی که به نوشته گزارشگران رویترز بر ترامپ جهت اعمال فشار بر چین هم سخن هستند عبارتند از: مایک پمپئو (وزیرخارجه)، رابرت اوبرین (مشاور امنیت ملی)، مت پوتینگر (روزنامه نگار و عضو سابق نیروی دریایی که اصلی ترین چهره برای اتخاذ رویکرد سخت در برابر چین است)، استیو منوچین (وزیر خزانه داری)، لری کودلاو (مشاور مالی ترامپ)، پیتر ناوارو (مشاور تجاری ترامپ).