دارویی گیاهی برای مبارزه با افسردگی دوران یائسگی - مجله جام جهان

یائسگی یکی از بحرانی ترین دوران زندگی زنان محسوب می گردد. در دهه های اخیر با افزایش امید به زندگی در جهان حدود 95 درصد جمعیت زنان وارد دوران یائسگی می شوند. بر اساس سرشماری سال 1395 در ایران، تعداد زنان گروه سنی 45 تا 65 سال حدود 7 میلیون نفر برآورد شده است. در دوران یائسگی تغییرات هورمونی می توانند منجر به بروز عوارض متعددی شوند که یکی از مهم ترین آن ها، افسردگی است. افسردگی بیماری مزمنی است که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت بیشتر از 260 میلیون نفر در جهان به آن مبتلا هستند.

افسردگی به گفته متخصصان، عوارضی مانند کاهش انرژی، خلق افسرده، اختلال خواب، اختلال در تغذیه، احساس بیهودگی و بی ارزشی، بازدهی منفی فرد در روابط اجتماعی خانوادگی و ایجاد فشارهای عاطفی و روحی روانی و فقدان لذت بردن از زندگی را در پی دارد.

اندازه ابتلای زنان به افسردگی دو برابر مردان است و در بین دوره های مختلف زندگی زنان، افسردگی در دوران یائسگی به علت تغییرات هورمونی شایع تر است. برای کاهش علائم افسردگی از داروهای خانواده مهارکننده سروتونین استفاده می گردد. اما استفاده از این داروها به بروز عوارضی چون تهوع و استفراغ، اختلال عملکرد جنسی و بی خوابی منتهی می گردد و بر همین اساس کوشش برای یافتن داروهای طبیعی تر ادامه دارد.

محققانی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد به همین دلیل، اقدام به انجام پژوهشی نموده اند که در آن، تأثیر کپسول خوراکی عصاره برگ ریحان بر افسردگی زنان یائسه مورد آنالیز واقع شده است.

این مطالعه بر روی 60 زن یائسه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی مشهد اجرا شده است. نیمی از این زنان به مدت یک ماه روزی یک عدد کپسول 500 میلی گرمی عصاره برگ ریحان دریافت کردند و سپس شرایط افسردگی آن ها با گروه دیگر با روش های علمی و آماری مقایسه شد.

نتایج این آنالیز ها نشان داد که مصرف کپسول عصاره برگ ریحان می تواند به خوبی منجر به کاهش نمره افسردگی در زنان یائسه گردد و گیاه دارویی فوق، تأثیری قابل قبول در کاهش عارضه مورد اشاره در زنان سپری کننده دوران یائسگی دارد.

دراین باره، حمیده حسینی، محقق دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و همکارانش می گویند: استفاده از کپسول حاوی عصاره گیاه دارویی ریحان به علت این که دسترسی به آن آسان بوده و از نظر هزینه ارزان است و از طرفی عوارض نامطلوب داروهای شیمیایی را ندارد برای بهبود افسردگی زنان در دوران یائسگی توصیه می گردد.

بر اساس اطلاعات این پژوهش، ریحان، گیاهی دارویی و معطر از خانواده نعناعیان است که علاوه بر مصارف خوراکی و ادویه ای، دارای تأثیرات دارویی مناسبی نظیر ضد دردی، آنتی اکسیدانی، تقویت کننده سیستم ایمنی، خواب آوری و آرام بخشی و بعلاوه خواص ضدافسردگی و ضد اضطرابی است.

حسینی و همکارانش برای تکمیل پروژه پژوهشی خود اظهار داشته اند: پیشنهاد می گردد که در مطالعات بعدی، اندازه ماندگاری اثر کپسول ریحان پس از قطع مصرف آن مورد آنالیز و ارزیابی قرار گیرد و بر این اساس توصیه های دارویی دقیقی تجویز گردد.